Handboek Stofbeheersing - Handboek Stofbeheersing

Klachten of ziekte voorkomen

Het Handboek Stofbeheersing geeft een overzicht van maatregelen die blootstelling aan meel(stof) en andere ingrediënten in de bakkerij kunnen voorkomen of verminderen.

Het Handboek:

is voor werkgevers en medewerkers in de bakkerijsector, vooral in het midden- en kleinbedrijf. Het is ook bruikbaar voor grote industriële bakkerijen en bedrijven in de maalindustrie en bakkerijgrondstoffenindustrie;

helpt klachten of ziekte te voorkomen die ontstaan door blootstelling aan meelstof en andere ingrediënten voor brood en banket, zoals grondstofallergie.

Grondstofallergie

Allergie, zoals hooikoorts of een allergie voor huisdieren, wordt veroorzaakt door allergenen.

Allergenen zijn vaak eiwitten die gewoon in de natuur voorkomen.

Sommige mensen ontwikkelen een overgevoeligheid voor bepaalde allergene stoffen. Hun afweersysteem reageert dan heftig als het in aanraking komt met kleine hoeveelheden van die stoffen.

Daardoor ontstaan allergische klachten, zoals niezen, tranende ogen, hoesten, eczeem en in het ergste geval astma.

Ook als je nog nooit een allergie hebt gehad en ook op hogere leeftijd kun je nog een allergie ontwikkelen.

In meel en broodverbetermiddelen zitten ook stoffen waarop je allergisch kunt reageren, zoals tarweallergenen en het enzym alfa-amylase. Uit onderzoek blijkt dat tot 25% van de werknemers in de bakkerijsector ‘gesensibiliseerd’ is voor meelstofallergenen. Dit is een belangrijke voorspeller voor het risico om een allergie te ontwikkelen (zie ook Onderzoek Grondstofallergie).

Regelmatig contact met meel of broodverbetermiddelen kan leiden tot irritatie van de bovenste luchtwegen, of allergische aandoeningen als astma (bakkersastma) of huideczeem (bakkerseczeem).

De klachten kunnen leiden tot ziekteverzuim en afname van productiviteit, of zelfs zo ernstig zijn dat iemand medisch gezien beter een ander beroep kan kiezen.

Maatregelen

Het Handboek Stofbeheersing bestaat uit werkbladen. Die vind je hieronder in de tabel.

Sommige maatregelen in het Handboek Stofbeheersing zijn relatief eenvoudig en snel te realiseren.

Andere maatregelen kunnen meer tijd en investering vragen en moeten verder worden uitgewerkt.

De maatregelen in het Basispakket zijn minimaal noodzakelijk voor goede stofbeheersing. De maatregelen zijn afgestemd op specifieke werkzaamheden in de bakkerij met hoge piekblootstelling, waarbij in korte tijd veel meelstof vrijkomt.

Aspect van bedrijfsvoering of processtap	Werkbladen Basispakket	Werkbladen Pakket extra
*Beleid*
Beleid stofbeheersing van de bakkerij	– Voorlichting en instructie – Werken met PBM (adembescherming) – Algemene hygiënemaatregelen – Gebruik van handschoenen – Handverzorging	– Inzet stofarme grondstoffen – Scheiden schone en vuile ruimten – Ruimteventilatie
*Taak*
Opslag en afwegen van grondstoffen	– Stofarme werkwijze bij levering en opslag van zakgoed – Stofarme werkwijze voor het legen van zakgoed – Stofarme werkwijze bij afwegen	– Afzuiging bij afwegen – Inzet balenpers – Geautomatiseerde systemen
Deegbereiding	– Stofarme werkwijze voor het legen van zakgoed – Stofarme werkwijze bij deegbereiding – Stofarme werkwijze met siloslurven – Afsluitbare mengkuipen	– Inzet stofarme grondstoffen – Afzuiging weegbunker silo – Mengkuipafzuiging – Open zak, ton of kuip met afzuiging
Deegverwerking	– Stuifarme strooibloem – Beperking gebruik strooibloem – Stofvrije werkwijze met strooibloem – Stofarme werkwijze en reinigen vorm- en afmeetmachines	– Werktafelafzuiging
Schoonmaken	– Stofarm schoonmaken – Gebruik industriële stofzuiger – Stofarme werkwijze bij verwisselen stoffilters
Werken in de siloruimte	– Stofbeheersing in de siloruimte